Voorschoten blij met brandbrief Provincie: 'het houdt een keer op!'

Gedeputeerde Staten van de Provincie Zuid-Holland hebben afgelopen week een brandbrief gestuurd aan premier Mark Rutte. De Nederlandse gemeenten hebben structureel meer geld nodig om voortbestaan van bibliotheken, zwembaden en verenigingen te garanderen. Een brief waar wethouder Paul de Bruijn en zijn collega's blij mee zijn want deze zaken spelen ook in Voorschoten. 

De provincie wil de grenzen van de wet opzoeken bij het beoordelen van de financiën van gemeenten als het rijk hen niet structureel meer geld geeft. Gedeputeerde Staten is opgelucht met de belofte van het kabinet om gemeenten incidenteel te compenseren voor de gevolgen van de coronacrisis, maar stelt dat structureel meer geld nodig is. Niet eerder nam een provincie als financieel toezichthouder zo stelling in het debat over de geldproblemen bij gemeenten.

“Als toezichthouder zijn wij streng maar rechtvaardig”, stelt gedeputeerde Floor Vermeulen. “Nu komen we tot het punt waarbij het niet meer rechtvaardig wordt om gemeenten te dwingen keuzes te maken die maatschappelijk niet verantwoord meer zijn. Dan gaan we als provincie naast onze gemeenten staan en vragen het rijk: geef onze gemeenten weer financiële ruimte.”

Eerder uitte de provincie al haar zorgen bij het kabinet over de structurele tekorten bij gemeenten voor de jeugdzorg en de huishoudelijke hulp, WMO. Nu is de coronacrisis er bovenop gekomen. Ook de provincie zelf kent financieel geen rooskleurige situatie. Gedeputeerde Staten verwachten dat de gemeenten buiten hun schuld om hun financiële huishoudboekje voor volgend jaar alleen op orde kunnen brengen door fors te bezuinigen. Daardoor dreigen inwoners hun favoriete zwembad kwijt te raken of bibliotheek, terwijl deze instellingen zorgen voor verbinding. 

“Daar moeten we zeker nu heel zuinig op zijn”, staat in de brief.Als structureel hulp vanuit het rijk uitblijft, overwegen Gedeputeerde Staten gemeenten zo veel mogelijk de ruimte te geven zelf financiële keuzes te maken. “Het kan zijn dat wij – uiteraard na goede afstemming met onze collega-provincies en het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties – er uiteindelijk voor kiezen tegen de grenzen van het wettelijk medebewind aan te schuren. Het uitgangspunt in onze Grondwet dat gemeenten een autonome bestuurslaag met een open huishouding vormen, nodigt wel uit tot enige interpretatieruimte.”

Gedeputeerde Staten wijzen in hun brief ook op de ambities van gemeenten om de overstap te maken van fossiele brandstoffen als gas naar elektriciteit en aanpassingen voor veranderend klimaat.

Wethouder Paul de Bruijn zegt in een reactie: Ik en met mij zeker collega Marcel Cramwinckel van Financiën, ben heel blij met de brandbrief die nu door Floor Vermeulen vanuit de provincie gestuurd is. De situatie zoals geschetst speelt ook volledig in Voorschoten. Ook al lukt het tot dusver nog de eindjes aan elkaar te knopen, als dit zo doorgaat houdt het een keer op. Daarom heeft Voorschoten zich ook in eerdere communicatie richting het rijk dikwijls samen met de VNG en gemeentelijke samenwerkingsverbanden zoals de H10 hier over uitgesproken.’

‘Al sinds de verschillende decentralisaties van het sociaal domein naar de gemeenten zien we de kosten ieder jaar toenemen’, vervolgt De Bruijn. ‘Voor jeugd is dat dit jaar maar liefst een half miljoen extra dan begroot! Het grote probleem is dat decentralisaties destijds met twee maal 15% bezuiniging naar de gemeenten zijn overgebracht, terwijl logisch is dat zorg dichtbij huis de kwaliteit, maar ook de toegankelijkheid, dus aantallen, doet laten toenemen. Het eerder toegekende extra budget voor onder andere jeugd vanuit het rijk was maar een pleister op de wonde en geen structurele oplossing. Samen met stijgende kosten van andere gemeenschappelijke open-einde regelingen en nog eens meer kosten en minder inkomsten als gevolg van Corona zet ook onze gemeente flink onder druk.'

'We zetten als gemeente natuurlijk ook in op kostenbeheersing en preventieprogramma’s', zegt wethouder Cramwinckel. 'Maar dat is niet genoeg om de stijgende kosten te dempen.Daar komt bij dat de herverdeling van de algemene uitkering van het Rijk wel eens 8 ton per jaar negatief kan uitpakken. De gedeputeerde wijst er terecht op dat het hele gemeentelijke takenpakket wordt uitgehold als er niets gebeurt.'

'Als er geen oplossing komt via met name het gemeentefonds gaan bezuinigingsdiscussies wederom terugkomen in de gemeente', menen de wethouders. 'Waar we afgelopen jaren hebben gesproken over bezuinigen op het zwembad en bijvoorbeeld het subsidiestelsel zullen we dan nog extra van onze mooie voorzieningen moeten uithollen of lokale lasten nogmaals moeten stijgen. Wij zullen er alles aan doen om dat te voorkomen en daarom dat deze steun in de rug van harte welkom is.'

Het volledige persbericht en de brief is na te lezen op www.zuid-holland.nl/actueel