Oliebollen, bakfiets en toch een geplant kruis en paarden op de Voorstraat

Voor het tweede jaar op rij geen paardendagen in Voorschoten. De reden is een ieder wel zo langzamerhand bekend. Het bestuur had nog plannen voor een ingekorte versie maar ook dat ging niet door. Toch wil het bestuur, met voorzitter Cees Bijloos, zo veel mogelijk tradities in ere houden zoals het uitdelen van de oliebollen aan de bewoners van de woonzorgcentra, daarover later meer. En omdat burgemeester Nadine Stemerdink voor het eerst in het dorp is, mocht zij in het museum het ‘kruis planten’. 

In 2019 werd de 737e editie gehouden. Na vorig jaar, zou vandaag dan de 738e paardenmarkt zijn geweest, sinds enkele jaren onderdeel van de Voorschotense Paardendagen. 

Normaal gesproken ‘plant’ de burgemeester het kruis aan de Treubstraat als opening van de bijbehorende warenmarkt. Een tweede kruis hangt aan de andere kant van de Voorstraat. In het museum praatte Jan Koster de burgemeester bij over de betekenis van de Kruismarkt. 

Het was een vrijmarkt, voor iedereen open om te handelen. Ook voor degenen, die misdaden hadden begaan en normaal gesproken niet in het dorp welkom waren. Om toch wat te verdienen mochten zij komen handelen maar moesten zich wel gedragen. De Ambachtsheer zag toe op de marktvrede. Wie zich niet aan die regels hield, werd opgepakt en in het gevang gegooid (het huidige Keldertje onder het Ambachts- en Baljuwhuis) in afwachting van meneer pastoor want binnen de kruismarkt gold het kerkelijk recht. Wie hoopte op een lage straf kwam bedrogen uit. In de middeleeuwen was het kerkelijk recht namelijk heel wat strenger dan het burgerlijk recht. De regels zijn inmiddels vervallen maar de kruizen zijn gebleven. 

Speciaal voor burgemeester Stemerdink was het kruis dit jaar toch tevoorschijn gehaald. In plaats van de ‘gewone’ marktpaal mocht zij het kruis planten in de antieke marktpaal uit de 18e eeuw die tegenwoordig in het museum staat. Helemaal onbekend is de burgemeester overigens niet met het fenomeen. ‘Als klein meisje kwam ik met mijn ouders naar de paardenmarkt.’

De enige traditie die wel door kon gaan was het uitdelen van de oliebollen. De Paardenmarkt was van oudsher het moment op elkaar gelukkig nieuwjaar te wensen ook al was het 28 juli. Oliebollen horen nou eenmaal bij de jaarwisseling en de familie Janvier is al tientallen jaren vaste gast bij de paardenmarkt met hun oliebollenkraam. Voorzitter Cees Bijloos op de bakfiets en de burgemeester op de fiets, brachten zo’n 400 oliebollen rond. Als eerste werd Huize Bijdorp bezocht. De oliebollen werden in dank aanvaard door Zuster Regina. De zusters zijn altijd erg verbonden met het dorp. ‘En wij kwamen ook altijd naar de paardenmarkt, dit is een mooi gebaar’, aldus Zuster Regina. Ook de bewoners van de overige verzorgingshuizen konden rekenen op een bol. 

Na afloop bracht het bestuur van het Comité Paardenmarkt nog een bezoek aan de Lindenboom op de Voorstraat, eigenaar Sjoerd van Essen had er toch voor gezorgd dat er paarden waren op de Voorstraat.

Het bestuur kijkt al weer uit naar de toekomst en hoopt dat de 738e editie in 2022 wel ouderwets door kan gaan.