Cultuur moet, voor iedereen, maar waar?

Eigenlijk waren alle lijsttrekkers het wel met elkaar eens: cultuur moet voor iedereen toegankelijk zijn, het is belangrijk voor inwoners en onderscheidt het dorp in de regio. Maar wáár er een nieuw Cultureel Centrum zou moeten komen, daarover waren de partijen het niet eens. De ene helft koos voor de ‘meest realistische en betaalbare’ optie in de bibliotheek en de andere helft voor het burgerinitiatief in Het Kruispunt ‘om het centrum bruisender te maken’. Ook tijdens het Cultuurdebat afgelopen donderdag kwamen partijen er niet echt uit. Het debat werd, toepasselijk, gehouden in het Cultureel Centrum dat op de nominatie staat om gesloopt te worden voor huizenbouw. 

De Cultuurfabriek was organisator. De twee eerder aangetrokken gespreksleiders Maria Rosenmöller en Femke Hameetman waren geveld door corona. Zij werden op het laatste moment vervangen door Muriel Jonk en Johanna Terpstra. 

De introductie van de lijsttrekkers bleek een verrassende. Zo vertelde Adriaan Andringa (D66) ooit in een punkband te hebben gespeeld, voorzien van groene hanenkam. Erik Maassen (SP) onthulde in zijn vrije tijd Middeleeuws verhalenverteller te zijn en René Zoetemelk (CDA) verklapte dat hij over een heel groot drumstel thuis beschikt en zijn hele leven lang al fan is van Earth & Fire. Paul de Bruijn (VVD) speelde vroeger piano en orgel en wilde graag in musicals meespelen maar zingt als een kraai, volgens eigen zeggen. Albert Deuzeman (GroenLinks) en Arnold Posthuma (PvdA) hielden het bij lezen en de bioscoop. Wouter Duijvendijk, de enige niet-lijsttrekker in het mannelijke gezelschap (Voorschoten Lokaal) is de zoon van een pianolerares maar speelt zelf niet. 

Tot zo ver de link met de cultuur van de lijsttrekkers. Politiek gezien hebben ze wel ideeën. De eerste stelling was: wat moet er in 2026 gerealiseerd zijn. GroenLinks vind dat het gesprek met de verenigingen aangegaan moet worden. ‘Vertel wat jullie willen en dan kunnen wij kijken waar aan bijgedragen kan worden.’ De partij wil ook een brede Cultuur Pas waarmee gezinnen met een kleine portemonnee toch mee kunnen doen met allerlei activiteiten. Iets wat de SP aansprak: ‘Niet alleen voor de jeugd maar ook voor volwassenen.’

Ook het CDA wil weten wat er nodig is om te kunnen faciliteren. De partij is bereid om daar geld voor uit te trekken. Dat schoot D66 in het verkeerde keelgat. ‘Het CDA wilde de drie miljoen voor een MFA al niet!’ En daarmee kwam de discussie op het onderwerp dat eigenlijk de avond beheerste: de Multi Functionele Accommodatie. Het CDA wil zelfs meer besteden dan de geplande € 3 miljoen, ‘maar wel voor het juiste plan’. De VVD wil eerst een overzicht maken van toekomstige investeringen. ‘De bieb is op dit moment het beste plan maar de prijs is hoog. Er zijn nog meer plannen, kunnen we die dan nog wel betalen.’ D66 vond dat de bieb weliswaar niet de meest optimale keus is maar wel de meest realistische. ‘Wat we willen kunnen we niet betalen.’ Daar was GroenLinks het mee eens. De PvdA vind dat juist het Filmtheater de grote trekker is. ‘Als daar geen ruimte voor is, schieten we het doel voorbij.’

Bij de Cultuurfabriek is er weinig vertrouwen meer. ‘Als we een besluit willen, moeten we de raad opsluiten en de deuren pas weer open doen als er witte rook is’, kwam er een advies uit de zaal. De uitspraak kreeg bijval vanuit de zaal. De politieke partijen realiseren zich dat er beter moet worden geluisterd naar de verenigingen en organisaties voordat ze een besluit nemen. GroenLinks, D66 en SP schamen zich voor de besluiteloosheid van de raad. ‘We kunnen wel over bedragen praten maar als er geen besluit wordt genomen, wordt er ook geen geld uitgegeven. Er moet inderdaad snel een visie komen en die ook uitvoeren.’

Een andere wens van de Cultuurfabriek was een cultuurcoördinator die partijen in contact brengt en wegwijs maakt in fondsenwerving. De coördinator is er inmiddels, nadeel is wel dat zij maar 18 uur per week beschikbaar is. De VVD wil ook een cultuurcoach die verbinding maakt met het onderwijs. Maar er moet sowieso meer geld komen voor subsidie, vindt de SP. ‘De subsidie die de gemeente aan de bibliotheek geeft is de laagste van Zuid-Holland, ondanks dat deze net verhoogd is, bungelen we nog steeds onderaan.’ Voorschoten Lokaal wijst op het vorig jaar gewijzigde subsidiebeleid voor verenigingen. ‘We moeten weer terug naar het niveau van 2014 om de contributies te ontlasten.’ En het CDA stelde voor om naast de sportprijs, de cultuurprijs weer terug te brengen.

René Hooijdonk, voorzitter van de bibliotheek, wees er nog op dat binnen de bieb meer gebeurt dan alleen boeken uitlenen. ‘Het is een centrum van cultuur, educatie en welzijn.’ Hij vond dat de nieuwe coalitie zo snel mogelijk duidelijkheid moet geven aan alle partijen.’

Willem Snoeker van het burgerinitiatief vond dat Het Kruispunt geen eerlijke kans heeft gekregen. ‘We hebben zelfs niet met de wethouder gesproken.’ Er is veel respect bij partijen voor het burgerinitiatief maar ‘uit het onderzoek bleek dat er voor alle taken van de bibliotheek niet voldoende ruimte is in Het Kruispunt. Het pand is gewoon niet groot genoeg, afgezien van het feit dat het een monument is en niet gesloopt mag worden’, antwoordde D66. 

Gesprekleiders Muriel en Johanna constateerden aan het eind van de avond dat er nog veel werk verzet moet worden. En daar was iedereen in de zaal het mee eens.