Door idealen gedreven pragmatische bestuurder
Met Marijke Kleijweg kreeg Voorschotenin 2006 voor het eerst een wethouder van Groen Links. Zij gaf deze partij daarmee niet alleen een oppositionele, maarook een bestuurlijke stem. Met Marijkes wethouderschap en haar door idealen gedreven pragmatische aanpak, werd het zeker geen “Havanna aan de Vliet”, zoals het centrum linkse college van CDA, PvdA en Groen Links door sommigen aanvankelijk wel getypeerd werd. In haar werk zakelijk, nuchter en gericht op kwaliteit. Als politica scherp op processen en verhoudingen, beslist standvastig en daarmee zeker niet altijd even gemakkelijk. Wie haar loopbaan overziet, kan er niet om heen: een vrouw met een bijzonderestaat van dienst. Niet geheel toevallig baande ze in 2018 mede de weg voor het huidige college van VVD, GroenLinks en D66.
door: Cees Bremmer
Marijke -1955, Maasland- kwam in 1986 in Voorschoten wonen, waar haar drie vrij snel na elkaar geboren kinderen opgroeiden. De relatieve rust van Voorschoten en de nabije aanwezigheid van een NS-treinstation waren voor haar en haar partner Michiel belangrijk bij de keuze van een huis aan de Donklaan.
Geleidelijk aan werd ze politiek actiever. Begin jaren ’90 meldde ze zich bij Groen Links en in 1994 werd ze er steunlid van de raadsfractie. Vier jaar later was ze al lid van de gemeenteraad. Nog weer vier jaar daarna werd zij gekozen tot fractievoorzitter.
De stap naar het wethouderschap, met de “sociale portefeuille” volgde na de raadsverkiezingen van 2006 waarbij Groen Links van 2 naar 3 zetels sprong. De vorig jaar door corona overleden wethouder Hans Horlings opperde na die verkiezingen -het CDA werd in 2006 grootste partij- Groen Links bij de coalitievorming te betrekken. En zo geschiedde. In het begin was dat voor een partij zonder bestuurlijke ervaring maar nu met een eigen wethouder en nieuweraadsfractie niet altijd even makkelijk. Toenmalig raadslid Monique Lamers memoreerde dit bij Marijke’s vertrek als wethouder in 2010 uitdrukkelijk.
Marijkes wethouderschap stond op een stevig fundament van scholing en maatschappelijk engagement. Tussen 1972 en 1983 werkte zij in allerlei functies, van verpleegkundige tot maatschappelijk werker bij het psychiatrisch centrum Bloemendaal in Den Haag. Vanaf 1980 volgde ze meerdere opleidingen, waaronder die van maatschappelijk werk aan de Haagse Hogeschool, culminerend in de in 1991 afgeronde studie antropologie en sociologie van de niet-westerse samenleving aan de VU te Amsterdam. Ze zag begin jaren ’80 verder nog kans een mooie wereldreis te maken, illustratief voor haar mondiale betrokkenheid.
Opgegroeid in een Westlands tuindersgezin,waar “iedereen een handje meehielp” is zij niet iemand die graag stil zit. Dat blijkt onmiddellijk uit haar omvangrijke CV. Zij heeft van jongs af voortdurend in zichzelf geïnvesteerd. Complementair aan een permanente scholing is sprake van een constante, brede maatschappelijke, politieke en bestuurlijke inzet en betrokkenheid, die zich in talloze hoofd- en neven
functies, evenals vrijwilligersactiviteiten, weerspiegelt.
Als raadslid ontpopte Marijke zich als harde werker, steeds goed voorbereid, to the point en tegelijk respectvol naar anderen. En een warm hart voor Voorschoten. Haar “drive” betrof vooral belangrijke politieke principes, zoals ruimte voor jongeren in het dorp, de positie van vrouwen of participatie en sociaal beleid. Op haar initiatief volgde in 2003 één van de eerste interpellatiedebatten in de raad over computers voor gezinnen met een laag inkomen en schoolgaande kinderen, waarvoor de speciale bijdrage dreigde te verdwijnen, wat uiteindelijk niet gebeurde!
Haar portefeuille als wethouder was vooral gericht op onderwijs, welzijn, cultuur en sociaal domein. Thema's die vandaag in de raad vooral spelen bij de commissie mens en samenleving (M&S). In haar wethouderschap had ze de handen vol aan de scholenbouw. Ze zette zich onder meer sterk in voor nieuwbouw van scholen in Noord-Hofland (Kompas en De Vink). En hield daarbij tegelijk scherp oog op het bewaken van de financiële kaders. Dat was naar de gemeenteraad toe bepaald geen sinecure. Het vergde frequent en vaak lastig overleg met schoolbesturen, waarbij je als wethouder onvermijdelijk met tegenwerking van doen krijgt. Met "haar” ambtenaren kon ze goed overweg, mede door haar ervaring als procesadviseur en persoonlijke coach werkt ze sterk mensgericht.
Voorts kreeg ze in 2007 te maken met de invoering van de belangrijke wet maatschappelijke ondersteuning (WMO) als opvolger van de bekende Welzijnswet. De WMO bracht de huishoudelijke (thuis)zorg onder de regie van gemeenten. Dat had veel voeten in de aarde nu gemeenten verplicht werden die thuiszorg op de markt aan te besteden. Dat de fraaie locatie villa Voorschot, nabij zwembad het Wedde, in beeld kwam en ook daadwerkelijk op een mooie plek gebouwd is, dankt Voorschoten mede aan haar grote inzet. Een droom van een groep ouders werd hierdoor werkelijkheid. Een prachtig integraal project waar wonen, werken, begeleiding en sociaal maatschappelijk ondernemen samenkomen.
Een hoogtepunt voor haar was ongetwijfeld een reis naar Mali door de toenmalige stedenband (Jumelage) met onder meer burgemeester Staatsen met als doel de stad Kita te helpen bij het opzetten van een gemeentelijke administratie. Boordevol verhalen en diep onder de indruk kwam ze weer thuis.
Het gedwongen aftreden van collega Hans Horlings in de zomer van 2009 door de discussie over de doorgaande weg door Voorschoten -Traverse-discussie- kwam bij haar hard aan. Met Hans kon zij uitstekend opschieten, “haar maatje” zei ze zelfs bij haar afscheid als wethouder. De door corona vorig jaar overleden oud wethouder wist haar te raken zoals ze zelf zei “door zijn ongelofelijk enthousiasme over ons college en door het feit dat hij zich zo goed bij ons voelde”.
Na haar vertrek uit de raad, was ze voor Groen Links van 2011-2015 vier jaar fractievoorzitter in de Provinciale Staten van Zuid-Holland. In die periode verzette zij zich fel tegen de komst van de “Rijnlandroute. ”De aanleg ervan is gebaseerd op toekomstige verkeersstromen die absoluut niet realistisch zijn”, schreef ze juni 2013. Ze vond de aanleg “schieten met een kanon op de mug”.
Na dit “provinciale uitstapje” vervulde ze weer talloze bestuurlijke nevenfuncties binnen en buiten haar partij. Teveel om hier te noemen. Maar vermelding verdient tenslotte beslist dat zij als oud wethouder na de raadsverkiezingen van maart 2018 als informateur, samen met VVD’er Ewald van Vliet mede de weg baande voor de komst van het huidige college, nu opnieuw met Groen Links.
In haar vrije tijd maakt de nu 66-jarige Marijke graag wandel- en fietstochten, liefst samen met haar partner Michiel, die haar altijd onvoorwaardelijk steunde in haar politieke activiteiten, zoals ze bij haar vertrek als wethouder zei. Verder leest ze graag en dat kan eigenlijk van alles zijn: van historische romans tot aan maatschappijkritische en journalistieke opinies. Ook maakt ze graag een stedentrip en bezoekt musea.
Voorschoten zal de komende jaren ongetwijfeld nog van haar horen. Stilzitten of afzijdig blijven past niet bij haar!