Noot van de redactie: De brief is ingekort en staat vanaf 29 augustus in zijn geheel op www.voorschotensekrant.nl

BESTUURLIJKE TOEKOMST VOORSCHOTEN ………..
VRAAGT OM POLITIEKE MOED

Recentelijk is een stuk gepubliceerd van de CDA-fractie in Voorschoten. Belangrijke conclusie is dat innige samenwerking met Leiden zeer nuttig is, doch een fusie uitgesloten dient te worden. Dit naar aanleiding van suggesties daarover vanuit de Leidse Politiek. Graag neem ik U even mee naar het krachtenveld , zoals dit momenteel bestaat ten aanzien van het al dan niet zelfstandig blijven van gemeenten als Voorschoten. De Provincie Zuid Holland stelt reeds geruime tijd dat Voorschoten zich dient te richten op Leiden. Zelfstandigheid wordt voor de middellange termijn niet meer als een reële optie gezien. De Gemeente Leiden streeft naar inlijving van de randgemeenten, als Voorschoten, Leiderdorp en Oegstgeest. 

Het College van Voorschoten heeft in het verleden enkele malen aangegeven zelfstandig te willen blijven. Dit laatste botst met de eerste twee uitgangspunten. De inwoners van Voorschoten willen erg graag het “dorpse” karakter behouden.

Enkele jaren werd de ambtelijke organisaties van Voorschoten en Wassenaar samen gevoegd in één werkorganisatie Duivenvoorde. Om politieke redenen werd deze organisatie voorzien van twee directeuren, ieder uit één van de bloedgroepen. Belangrijk ook was het besluit om de werkorganisatie hiërarchisch gezien los te koppelen van beide Colleges B&W. Organisatorisch gezien een opmaat naar volledige mislukking. Een groot verloop onder de ambtenaren was het gevolg. Dit gekoppeld aan het gegeven dat in kleinere gemeenten jonge veelbelovende ambtenaren graag solliciteren voor een zelfde functie bij een grotere gemeente met een hogere salarisschaal, maakt dat de beschikbare kennis en kunde steeds verder wordt uitgehold en bestuurders meer en meer aangewezen zijn op het inhuren van (dure!) externe expertise.

Zoals hierboven vermeld streeft Leiden naar uitbreiding richting de randgemeenten. Het is te verwachten dat Leiden deze gaat gebruiken als wingewesten. Hoe kunnen we Leidse problemen parkeren bij de buren ? Denk aan de opstelling van Leiden t.a.v. de Rijnlandroute….de jarenlange verkeersproblematiek van Voorschoten richting Lammenschans etc.

Anders dan de CDA-fractie ben ik ervan overtuigd dat zelfstandig Voorschoten op redelijk korte termijn illusoir zal blijken te zijn. In zo’n geval is een vlucht naar voren de beste strategie, doch vereist politieke moed.

Breng de komende tijd de financiën van Voorschoten op orde. Streef op termijn naar één gemeente Duivenvoorde, waarin in eerste aanleg worden ondergebracht Voorschoten, Leidschendam, Voorburg en Stompwijk. Er ontstaat dan een gemeente van méér dan 100.000 inwoners. Deze omvang garandeert een speciale aantrekkingskracht voor kennis en kunde van de ambtenaren, waardoor het verloop aanzienlijk kleiner zal worden. Ook de noodzaak tot inhuren van externe expertise neemt fors af, hetgeen kostenbesparing tot gevolg heeft. De Gemeente Duivenvoorde heeft alsdan een sterke positie tegenover de expansiedrift van Den Haag en Leiden. Samenwerking op deelterreinen met Leiden en/of Den Haag blijft uiteraard mogelijk en wenselijk. 

Voor zaken als rijbewijzen, paspoorten, aangiftes, maar ook voor een sociaal loket moet men op korte afstand terecht kunnen. Voor bouwplannen, juridische zaken, ruimtelijke ordening en dergelijke vindt men het niet erg om een stukje verder te moeten rijden.
Behandel grensoverschrijdende zaken ook grensoverschrijdend. Dus zaken als infrastructuur, energietransitie, klimaat, woningbouw, aanpak jeugdzorg e.d. dienen op centraal niveau te worden behandeld.

Voorburg, Leidschendam en Stompwijk, naast Voorschoten parels aan de vliet met een gemeenschappelijk belang in de Duivenvoorde-corridor, zullen hier best oren naar hebben. Immers zij zijn regelmatig onderwerp van mogelijke ongewenste invloed van Den Haag. Recentelijk werd een kandidaat-wethouder voor Leidschendam afgewezen, gezien diens opstelling bij de bouw van een grote windturbine op de grens van Den Haag en Voorburg-Leidschendam en het onvoldoende rekening houden met de belangen van de inwoners aldaar. Wassenaar en Zoeterwoude willen vooralsnog zelfstandig blijven, doch het is niet uitgesloten dat indien de nieuwe combinatie financieel gezond is en uitstekend blijkt te werken, zij opteren voor opgaan in de Gemeente Duivenvoorde, indien de druk vanuit Den Haag voor Wassenaar en vanuit Leiden op Zoeterwoude te groot wordt. In dat geval wordt de Gemeente Duivenvoorde een belangrijke speler in de regio van meer dan 130.000 inwoners.

Niet onbelangrijk is het gegeven dat, bij het vormen van één Gemeente Duivenvoorde de inwoners van Voorschoten, Leidschendam, Voorburg en Stompwijk, hun dorpskarakter behouden en niet het gevoel krijgen dat zij een bijwagen worden van respectievelijk Leiden of Den Haag. De dagelijkse zorg blijft in het dorp en de grensoverschrijdende zaken worden met inachtneming van hun belangen behartigd op centraal niveau

Conclusie
Vast houden aan zelfstandigheid is onverstandig. Het voortouw nemen door op termijn , na zorgvuldige voorbereiding, te streven naar één grote gemeente met dorpskernen van gelijke cultuur, is zeer zeker het overwegen waard.Ervaring met de Gemeente Fryske Marren, waarin meer dan 10 dorpskernen zijn ondergebracht onder leiding van Joure leert dat zulks heel goed kan werken. De Fryske Marren sloot het jaar 2020 af met een begrotingsoverschot van € 9 miljoen. Daar kunnen wij alleen maar van dromen. Overigens vereist bovenstaande aanpak wel afwijken van eerder ingenomen standpunten, afwijken van de wens van de Provincie en negeren van de wens van Leiden.

Hiervoor is politieke moed nodig !
josvanhoek@planet.nl