Nell voorspelde in 1952
de winter van 1962/63
Op een terrein aan de Papelaan stond in de vorige eeuw een werkend weerstation, vol met meetinstrumenten. Ook toen gold: meten is weten. Op 12 oktober 1935 werd het station geopend en bemand door Voorschotenaar Christiaan Nell, een pionier meteoroloog die voor de krant ‘Het Vaderland’ zijn weervoorspellingen schreef. De weerberichten werden door de krantenlezers gewaardeerd omdat ze betrouwbaar waren. Zijn voorspellingen baseerde Nell op zijn eigen theorie van de zogenaamde omkeerdagen. Een methodiek die de huidige redactie van de Enkhuizer Almanak tot vandaag de dag hanteert.
Door: Jan Spendel
De lezers van Het Vaderland kwamen uit heel ons land naar het weerstation in Voorschoten. Ze kregen van Nell een populaire lezing en rondleiding. Het weerstation werd een toeristische attractie.
Nu is Christiaan Nell vrijwel een onbekende Nederlander en Voorschotenaar. Zijn weerstation achter de huizen Papelaan 71 en 73 werden in 1991 gesloopt.
In de schommelingen van het weer zit regelmaat, dat weet iedere meteoroloog. Maar Nell verstond de kunst om die regelmaat in cijfers uit te drukken en een systeem te bedenken waarin alle factoren werden verwerkt die van invloed zijn op de weersvoorspellingen. Hij werkte er 60 jaar aan om het te perfectioneren. Nell schreef voor de krantenlezer het weerbericht begrijpelijk en in een populaire schrijfstijl.
Christiaan Nell voorspelde ook jaren vooruit. In het dagblad Trouw van 19 april 1952 voorzag hij een zeer koude winter in 1962/63. Het kwam uit, op 18 januari 1963 werd de 12de Elfstedentocht gehouden, bij min 12 graden, met veel uitvallers en als winnaar de legendarische Reinier Paping.
De weerkundige Nell zat er ook wel eens naast. Zo voorspelde hij in 1959 voor de maand september in 1960 een lekkere ‘oude-wijven-zomer’. We noemen zo’n zomer nu Indian Summer. Dan zijn de temperaturen wel rond de 20 a 25 graden. Uit de weerstatistieken van De Bilt over september 1960 lees ik een gemiddelde temperatuur van 13,6 graden. Het is hier niet uitgekomen. Het zijn echter uitzonderingen want 85 tot 90 procent van zijn profetieën waren wel juist.
Christiaan Nell was ook ballonvaarder. In zijn eerste vlucht in 1909 deed hij het voor de wetenschap. Later voor zijn plezier. Hij won in 1912 bij interlandwedstrijden twee keer goud door het dichts bij de ‘vos’ op de grond te landen.
Planetoïde ‘Chrisnell’ vernoemd naar Voorschotense weerman Christiaan Nell
In 1900 was Nell medeoprichter ‘Nederlandsch Tijdschrift voor Meteorologie’ dat later ging heten ‘Hemel en Dampkring’ en het orgaan werd van de ‘Nederlandsche Vereeniging voor Weer- en Sterrenkunde’, die hij mede had opgericht.
Uit eerbetoon kreeg Christiaan Nell een planetoïde naar hem vernoemd: ‘Chrisnell’. Deze staat 450 miljoen lichtjaren van de aarde.
Bronnen: diverse krantenartikelen via Delpher; kleindochter Hanneke Nell en een artikel van Jane Koopstra uit 2008 in nieuwsbrief OGLV