Heike Kamerlingh Onnes
Menso Kamerlingh Onnes

Op de begraafplaats achter de dorpskerk zijn veel bekende Voorschotenaren begraven. Het kerkhof wordt onderhouden door vrijwilligers, zij zorgen ervoor dat het kerkhof er keurig bij ligt en de namen op, de vaak heel oude graven, nog leesbaar zijn.

door: Karel A. de Vries

Op de begraafplaats achter de dorpskerk vind je In Vak-A nr. 50 het graf van de bekende dr. dr. Heike Kamerlingh Onnes (1853 - 1926) Hoogleraar te Leiden. 

Hij studeerde wis- en natuurkunde aan de Rijksuniversiteit in Groningen, Daarna scheikunde in Heidelberg, Duitsland. Promoveerde in 1879 in Groningen en werd in 1882 hoogleraar experimentele natuurkunde in Leiden Hij onderzocht het vloeibaar maken van helium. 

Op 10 juli 1908 slaagde Kamerlingh Onnes er als eerste in om helium bij een temperatuur van min 269°C vloeibaar te maken. Hij ontdekte in 1911 de super geleidende toestand van metalen en werd een beroemd natuurkundige. Zeer jong, op dertigjarige leeftijd, werd hij verkozen tot lid van de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen. In 1913 ontving hij de Nobelprijs voor de Natuurkunde voor "zijn onderzoek naar de eigenschappen van materie bij lage temperaturen, hetgeen onder andere leidde tot de productie van vloeibaar helium". In 1910 had hij al de Matteucci Medal ontvangen, in 1912 de Rumford Medal.

Vak-A nr. 50B: Menso Kamerlingh Onnes (1860 - 1925) kunstenaar, schilder. 

Hij maakte landschappen in de stijl van de Haagse School. Hij was een van de initiatiefnemers van de oprichting van de Voorschotense Kunstkring. In dit keldergraf liggen de vrouw van Menso, Catharina Auguste Tutein Nolthenius (1861-1936) en zijn jongste dochter Elisabeth Maria Jannette Kamerlingh Onnes (1897-1955) en haar echtgenoot Ir. Jacobus Jeanette Walen (1877-1952). 

Opmerkelijk is dat er een muziekfragment in de zerk is gebeiteld. Het muziekfragment het is een stukje uit het vioolconcert in A BWV 1041 van Johan Sebastiaan Bach (1685-1750). Uit het tweede gedeelte; Andante: de laatste 4 maten, 43-46. Gemaakt rond 1720 in Köthen waar hij kapelmeester was in dienst van Leopold van Anhalt-Köthen, Schloss Köthen. Jacobus J. Walen was een groot liefhebber van muziek en bezat een prachtige Stradivarius!

Menso is een broer van Heike Kamerlingh Onnes (nummer 50). Harmen H. (1893 - 1985) kunstschilder en ceramist is een zoon van Menso Kamerlingh Onnes.


Meer informatie kunt u lezen in “Duizend jaar Dorpskerk Voorschoten” ISBN 978-90-71256-85-1. Bij het kerkhof kunt u een QR-code scannen voor meer informatie, rondleiding etc. Het boek is verkrijgbaar bij boekhandel De Kler en in het Museum Voorschoten.