Twintig verhalen over leven met een visuele beperking

Oversteken, de bus of de trein pakken, boodschappen doen en een baan hebben. Voor de meesten heel gewoon maar niet als je blind of slechtziend bent. Voorschotense Marijke Osinga schreef het boek ‘Gezien, leven met een visuele beperking’ over de dagelijkse obstakels waar 20 blinden en slechtzienden letterlijk en figuurlijk tegenaan lopen. Afgelopen weekend gaf ze in de bibliotheek een lezing.

Marijke was 16 jaar toen ze van een mobiliteitstrainer straten leerde oversteken en met openbaar vervoer leerde reizen. ‘Er ging een wereld voor me open. Eindelijk was niet ik meer afhankelijk van mijn ouders maar mocht ik zelf op pad.’ Door deze ervaring trok ze de stoute schoenen aan en ging zelf boodschappen doen. Dat bleek nog wel lastig want waar lag alles? ‘Mijn voorkeur is een winkel die de inrichting niet verandert en de producten verplaatst. Als dat gebeurt, ben ik letterlijk de weg kwijt. Of de paaltjes voor de Albert Heijn die er ineens staan, de balie die verplaatst is, elke dag is een uitdaging!’

Dat ervaart ook Mark Scholten uit Voorschoten. Bij hem werd al jong een oogziekte geconstateerd. ‘Gymen op school was een ramp. Sommige leerkrachten hadden begrip, andere totaal niet. Ook boodschappen doen is vaak een probleem. Dan sta je bij de bakker en denk je aan de beurt te zijn maar je hebt je net vergist in het aantal mensen dat voor je is. Het resultaat is een geïrriteerd ‘ik was eerder’ terwijl mijn witte taststok toch duidelijk iets aangeeft.’ Mark werkt als IT’er bij Binnenlandse Zaken. Hij weet dat er veel wel kan. ‘De iPhone is een prachtige uitvinding, je kunt de telefoon verbaal bedienen, je administratie doen en social media onderhouden. Daarmee ben je stukken minder afhankelijk. Ook digitaal is veel mogelijk met spraakbediening.’ Mark is constant bezig met nieuwe vindingen.  ’In de auto zitten allerlei piepjes om een botsing te vermijden, dat moest toch ook met mijn lichaam kunnen. En dat kon ook, nadeel was dat het bij alles in de buurt piepte. Daar moet nog aan gewerkt worden.’

Het boek van Marijke zou verplichte kost moeten zijn voor ondernemers en (lokale) overheden. Het staat vol met verhalen van regels die niet werken. Zoals de Syrische vrouw die de cursus Nederlands niet hoefde te doen. ‘Goedbedoeld maar nu heeft ze twee beperkingen, ze is blind én ze spreekt de taal niet’, zegt Marijke. Zij en Mark hebben vertrouwen in Tweede Kamerlid Daan de Kort, ook visueel beperkt. ‘Hij weet als geen ander hoe je de toegankelijkheid kunt vergroten, dat is hard nodig!’