Valkenburgse Catalina wordt gerestaureerd in het Nederlands Transport Museum in Nieuw-Vennep.

Na het avontuur - dat 15 jaar duurde - met de vliegende Catalina 16-218, die in 2019 aan Amerika werd verkocht, heeft de Stichting Neptune Association (SNA) een nieuwe uitdaging aangenomen nl. de restauratie van de enige nog in Nederland aanwezige Catalina die in Nederlandse dienst heeft gevlogen.

door: Peter Versteeg

Een stukje geschiedenis en het doel van de restauratie:De Consolidated PBY-5A Catalina met registratie 16-212 werd op 29 mei 1952 in dienst gesteld als een van de zes toestellen, die in 1951 door de Marineluchtvaartdienst in de Verenigde Staten was aangekocht. Na het groot onderhoud bij Aviolanda Papendrecht werd dit toestel op het Marine Vliegkamp Valkenburg (MVKV) in gebruik genomen bij Squadron 8. Het toestel werd gebruikt voor de opleiding van vliegende bemanningen die noodzakelijk waren voor Nederlands Nieuw-Guinea op het marinevliegkamp Biak op het gelijknamige eiland. Bovendien deed het toestel dienst als redding vliegtuig bij de Opsporings- en Reddings Dienst (OSRD).

Een maand later vloog dit toestel naar Nieuw-Guinea om in gebruik te worden genomen door Squadron 321. In december 1953 werd het weer teruggevlogen naar Nederland voor noodzakelijk onderhoud bij Aviolanda. In juni 1954 werd het weer ingedeeld bij Squadron 8 op Valkenburg voor de hiervoor genoemde taken.

In juli 1957 werd het toestel, met 2940 vlieguren, buiten gebruik gesteld en op verzoek van de gemeente Hoeven in bruikleen afgestaan aan het Bosbad Hoeven om daar als speelobject voor de kinderen te dienen. In 1982 eindigde deze overeenkomst en werd de Catalina, via Depot Vlieg¬tuigmaterieel op Gilze Rijen, naar Valkenburg getransporteerd voor een grondige restauratie. Het toestel was tijdens het verblijf in Hoeve compleet leeggehaald.Hierna heeft het tot 1996 tentoongesteld gestaan voor het hoofdgebouw van het Militaire Luchtvaart Museum (MLM) te Kamp van Zeist.

In april 1996 stond het toestel weer op het MVKV en werd in hangaar 6 door de vrijwilligers van de SNA gerestaureerd. De vrijwilligers hadden al ervaring met de restauratie van de Do-24K2 (te zien in het NMM), de Sikorsky S-51 (Aviodrome Lelystad) en de Lockheed SP-2H Neptune (216 V) die als poortwachter dient op het Maritiem Vliegkamp de Kooy.In 2004 ging de kist via de spuiterij van QAPS op Schiphol (waar ze weer voorzien werd van de originele kleuren en nummer 16-212) naar de opslag van het depot van MLM op de voormalige vliegbasis Soesterberg. Door tussenkomst van de SNA werd met de directie van het nieuwe Nationaal Militair Museum overeengekomen dat deze stichting het toestel, grotendeels, weer terug ging brengen in originele staat met als doel om het voor het publiek weer te exposeren. De verwachting is dat de restauratie 3 – 5 jaar gaat duren.
De werkzaamheden omvatten onder meer het opnieuw bedoeken van de roeren en de vleugel-achterlijsten, het weer in originele staat brengen van de blisters (de bekende bolle ramen aan beide zijden van de romp achter de vleugel) zodat daar weer mitrailleurs in kunnen worden geplaatst. Verder wordt het bommenrichtluik hersteld en wordt de neuskoepel met mitrailleurs teruggezet op de neus van het vliegtuig. De werkzaamheden (de vrijwilligers zijn meestal op woensdag aanwezig) kunnen worden gevolgd bij het Nederlands Transport Museum aan de Lucas Bolsstraat 7 te Nieuw-Vennep waar u van harte welkom bent. De vrijwilligers zijn graag bereid de werkzaamheden toe te lichten. www.nederlandstransportmuseum.nl