Opgroeien met 17 broers en zussen! Hoe doe je dat?

Zelfs in de jaren vijftig en zestig was het gezin Noordover in Wassenaar een bezienswaardigheid. Het echtpaar Kees en Dora had maar liefst 17 kinderen. Maar hoe was dat: opgroeien in zo’n groot gezin? Zus Elly begon in 2016 aan een boek, door de ziekte van zus Ria werd het proces versneld om haar wens om het boek af te zien, te vervullen. Nummer 11 in de rij kinderen was Adri Noordover, al ruim 40 jaar Voorschotenaar: ‘Ik ben ontzettend trots op wat mijn zussen hebben gemaakt, het is voor mij een reis naar het verleden.’ Komende maandag staat het boek centraal in het programma ‘Kruispunt’ op NPO 2.

Maar hoe was dat nou, opgroeien in zo’n groot gezin? ‘Druk, vooral druk’, vertelt Adri. ‘Wij hadden als kinderen altijd taken. Buitenspelen was er niet bij, je had er gewoon geen tijd voor want al die taken deed je voor en na schooltijd. Mijn vader was het werkpaard, hij werkte bij de gemeente Wassenaar en hield nog een groentetuin bij. Maar mijn moeder was thuis de baas, zij was de manager. Wist precies wat elk kind moest doen en controleerde dat ook. Zij regelde alles. 

Ik kan me herinneren dat we moesten verhuizen. Er waren toen al 15 kinderen en we woonden in een arbeiderswoning in de Rode Buurt, zoals het in de volksmond heet. We kregen een huis toegewezen aan het Havenplein maar de gemeente moest toestemming geven. De vragen werden aan mijn vader gesteld maar mijn moeder gaf antwoord. Dat hadden die hoge heren nog nooit meegemaakt. 

We moesten ook allemaal meewerken om het gezin financieel te steunen. Ik had op mijn 10e al een krantenwijk. Dat mocht natuurlijk niet en ik werd opgepakt. Mijn vader kreeg er flink van langs op het bureau en toen we thuis kwamen kreeg ik van mijn moeder nog het een en ander te horen omdat ik zo stom was geweest om me te laten oppakken. Zo ging dat in die tijd. Achteraf gezien zeg ik: een echte jeugd heb ik nooit gehad, het was altijd maar werken maar toch zijn we als gezin goed terecht gekomen. We hebben nog altijd goed contact met elkaar. Drie van mijn zussen gaan de uitzending komende maandag samen bekijken. Dat geeft wel aan hoe goed we samen zijn.’

Het boek bevat de herinneringen van Ria. ‘Wij mochten wel meepraten maar het moest wel over iets zijn wat Ria zich kon herinneren. Dat is gelukt. Ik vind het fijn dat zij de reacties op het boek nog heeft meegemaakt. Het is echt een prachtig, lekker leesbaar geheel geworden, dat niet alleen voor ons maar voor iedereen leuk is om te lezen!’ Meer info: ellynoordover.nl.