Majoor Thomson: held in het land van de Adelaars

Woensdag was er in Museum Voorschoten een lezing over Lodewijk Thomson, in 1869 geboren in Voorschoten. Op 15 juni 1914 sneuvelde hij in Albanië en werd daarmee de eerste Nederlander die omkwam voor de internationale rechtsorde. De lezing door mevrouw Jolien Berendsen-Prins werd bezocht door de ambassadeur van Albanië, mevrouw Adia Sakiqi. Ook wethouder Hans Rasch was aanwezig.

De lezing werd ingeleid door de heer Popko Noordhoff, die Museum Voorschoten aanspoorde aandacht te besteden aan Majoor Thomson. Dat leidde tot de mini-tentoonstelling die t/m 16 juli te zien is. Jolien Berendsen-Prins, lerares uit Haren, is al jaren bezig met de geschiedenis van Thomson na een toevallige ontmoeting met de toenmalige ambassadeur van Albanië. Zij heeft ervoor gezorgd dat zijn beeltenis in Groningen en in Durrës, Albanië, in ere hersteld werd, en een beeld werd geplaatst in de gebouwen van de Eerste Kamer in Den Haag.

Lodewijk Thomson volgde de KMA in Breda, en vocht daarna in Atjeh en was militair attache in Zuid-Afrika tijdens de Boerenoorlog. Hij was onderdeel van de stoet bij de inhuldiging van koningin Wilhelmina en werd onderscheiden vanwege zijn rol bij de Spoorwegstaking. Later werd hij Tweede Kamerlid, ten koste van de ook uit Voorschoten afkomstige Willem Treub. Na twee termijnen in de politiek keerde hij terug in het leger. In 1912 was het onrustig op de Balkan. Het Ottomaanse Rijk brokkelde af, Albanië zag de kans schoonde onafhankelijkheid uit te roepen. De internationale gemeenschap steunde de onafhankelijkheid en zegde hulp toe. Nederland werd verkozen er een gendarmerie op te zetten. Het land werd van alle kanten belaagd. Thomson verweerde zich met zijn manschappen tegen een aanval van de Italianen op de havenstad Durrës, hij werd er dodelijk getroffen. Zijn dood sloeg internationaal in als een bom en kreeg aanvankelijk meer media-aandacht dan de moord, twee weken later, op kroonprins Frans Ferdinand in Sarajevo op 28 juni 1914.
In Albanië wordt Thomson nog steeds als held vereerd. De ambassadeur las een gedicht voor, waarin Thomson als voorbeeld gesteld wordt voor de Albanezen, de held bereid was te sterven voor het land van de Adelaars, zoals het land in eigen taal genoemd wordt. In Groningen, Den Haag en in Albanië zijn straten naar hem vernoemd. Voorschoten, waar blijft de erkenning voor deze bijzondere man in zijn geboortedorp?

Met dank aan Arita Jol