Coalitie nog ver weg, oud-minister Rosenthal wordt nieuwe informateur

Voorschoten heeft voorlopig nog geen nieuwe coalitie. Vorige week gaf D66 aan zich uit de onderhandelingen terug te trekken. Daarop besloot de VVD, als grootste partij, om niet verder te gaan met de overige twee partijen, Voorschoten Lokaal en CDA, maar een nieuwe formateur te zoeken voor een brede coalitie. Die is gevonden in Prof. Dr. Uri Rosenthal. Hij moet de gestaakte onderhandelingen weer op gang brengen. De raad sprak er donderdagavond over maar het besluit ging beslist niet zonder slag of stoot. 

Alhoewel alle drie de partijen benadrukten dat de onderhandelingen constructief en in goede sfeer verliepen was er toch ergernis over het afhaken van D66. De overige drie hadden dat niet aan zien komen. D66 voorman Andringa gaf aan dat zijn partij buitenbeentje was in de onderhandelingen voor wat betreft de bestuursstijl. ‘Wij wilden op moeilijke complexe onderwerpen snel besluiten zouden worden genomen terwijl de overige partijen daar liever langer over wilden nadenken. Bij diverse gelegenheden hebben we aangegeven te willen doorpakken maar merkten dat we hierin een obstakel in de overigens in goede sfeer gevoerde gesprekken, werden.’ 

Voor de overige drie partijen kwam het besluit van D66 totaal onverwacht. ‘Wellicht zijn we niet duidelijk genoeg geweest’, zegt Andringa. De partij blijft wel bij haar besluit om aan de onderhandelingen in deze samenstelling niet meer mee te doen. ‘Maar we zijn altijd bereid onze verantwoordelijkheid te nemen als er een andere samenstelling wordt voorgesteld.’

Tijdens de raadsvergadering werd het voorstel voor de benoeming van Rosenthal aan de raad voorgelegd. De opdracht blijft dat er een brede coalitie wordt gezocht. Dat leidde tot vragen van onder andere Erik Maassen van de SP waarom er een nieuwe formateur nodig is. ‘Wellicht is het beter als de VVD hierin niet de voortrekkersrol heeft maar een andere partij.’

Arnold Posthuma van de PvdA viel de SP’er bij. ‘Je verwacht niet dat een partij die al 12 jaar in de coalitie zit, de onderhandelingen zo aanpakt.’ Posthuma viel ook over de zin in het verslag van de formateur dat het een uitdaging was om bij de groep voldoende urgentie te realiseren om met elkaar een gezamenlijke visie op de komende vier jaar te ontwikkelen en over de politieke vraagstukken te spreken. ‘Dat is toch een eerste voorwaarde om een coalitie te vormen?’

Paul de Bruijn van de VVD erkende dat het proces langzaam op gang is gekomen. ‘Had het sneller gekund, ja dat denk ik wel. Had het concreter gekund, ja dat denk ik ook. We hadden meer de vinger aan de pols moeten houden. Ik vind het oprecht jammer dat D66 er uit is gestapt.’ Doorgaan met drie partijen had een reële mogelijkheid geweest maar ‘wij vonden dat deze optie niet voldoet aan de wens van een brede coalitie met een groot draagvlak.’ 

De motie van SP, PvdA en GroenLinks, om ook de oppositie te informeren over financiën en reacties van burgers, werd gesteund door alle partijen en wordt uitgevoerd. De financiele informatie wordt opgestuurd. De reacties van burgers is er nog niet. ‘We kijken eerst in welke richting we zelf willen gaan’, antwoorde Paul de Bruijn. ‘Zodra we daar uit zijn, gaan we uiteraard naar de oppositie en in gesprek met inwoners en diverse belangengroepen in de samenleving. Dan wordt de oppositie ook geïnformeerd. Pas daarna kan een coalitieakkoord worden opgesteld.’ 

Voorschoten Lokaal stelde voor om een lokale politicus toe te voegen. ‘We snappen het voorstel maar we denken dat dat niet nodig is’, aldus De Bruijn. ‘Ook is dat nog niet besproken met de heer Rosenthal en het heeft ook niet onze voorkeur. Wellicht is het wel mogelijk tijdens de formatieronde.’ 

Patricia Kortekaas van het CDA gaf aan dat de partij niet de intentie heeft over de onderhandelingen over te nemen. De partij was wel voor een tweede informateur, net als GroenLinks en D66. ‘De heer Boks van het CDA is van grote waarde gebleken bij de gesprekken’, zei Adriaan Andringa. 

Voor de benoeming van de heer Rosenthal werd een motie ingediend door VVD en het CDA. Derde partij in de onderhandelingen, Voorschoten Lokaal, ondertekende de motie niet maar steunde deze wel. Een motie voor een tweede lokale informateur werd door de partij niet ingediend. ‘Wij houden deze aan tot later en ons advies aan de heer Rosenthal zou zijn om te blijven zoeken naar een brede samenstelling van de coalitie’, zei fractievoorzitter Wouter van Duivendijk. 

Uiteindelijk waren alle partijen akkoord met de benoeming van oud minister Rosenthal tot informateur met de wens om te komen tot een snelle informatieronde en voor de daaropvolgende formatie lokale hulp in te schakelen. 

Of er nog voor het zomerreces een nieuwe coalitie ligt, is twijfelachtig. ‘Als er opnieuw begonnen wordt met gesprekken, ligt dat niet in de verwachting’, reageerde Albert Deuzeman van GroenLinks. Hij drong aan op snel handelen en gaf aan dat zijn partij nog altijd wil meedenken.

Paul de Bruijn gaf desgevraagd aan dat de besprekingen met informateur Rosenthal komende maandag, Tweede Pinksterdag, beginnen. ‘We willen snel stappen zetten.’

‘Is Voorschoten zichzelf aan het opheffen?’, werd er verwonderd op de publieke tribune gefluisterd. Feit is dat de gang zaken geen schoonheidsprijs verdient en zeker zal worden beoordeeld. Het huidige college blijft vooralsnog demissionair maar wethouder Erika Spil van GroenLinks heeft inmiddels een nieuwe baan, zij vertrekt binnenkort naar Tiel. Aan het eind van de raadsvergadering werd afscheid van haar genomen. Haar taken worden door de overige collegeleden overgenomen.